- Motorower MR01 "Rys"
- Producent: ZMZ Zakłady Metalowe Wrocław Zakrzów ul. Przedwiosnie 2
- Lata produkcji: 1958-63
- Ilosć egzemplarzy: ? (90 tysięcy współnie z Żakiem)
Historia powstania:
- Pierwszy polski powojenny motorower powstał w rekordowym tempie pięciu miesięcy od założeń do prototypu. Sytuacja przemysłu zbrojeniowego (a WSK takim był i jest zreszta czesciowo do dzis pod nazwa PZL Hydral) pod koniec lat piećdziesiatych stała sie na tyle trudna, ze wrocławski zakład zaczał rozgladać sie za dodatkowa produkcja. Założenia do produkcji motoroweru zostały sformułowane w styczniu 1957 roku i do pracy w dwóch sasiadujacych zakładach (WSK i ZWM-dzisiejszy Polar) przystapiły dwa zespoły konstruktorów. Silnik powstał w WSK Psie Pole w zespole, w skład którego weszli m.in. inż. Zdzislaw Haman, inż, Marian Skapski, a pozostałe elementy zespół ZMZ w składzie inż. Zbigniew Domicz, inż Edward Janas, inż. Roman Wachowiak.
Delegacja WFM wizytujac zakład stwierdziła wtedy "maja przerost ambicji ale żadnego doswiadczenia i nic z tego nie będzie!"
Po kilku miesiacach od tego momentu 50 motorowerów Rys zaprezentowano na defiladzie pierwszomajowej w 1958 roku.
Jako wzór do rozmyslań zostały zakupione motorower austriacki firmy Haleiner Motorenwerke oraz NRD-owski Simson SR-1. Motorower austriacki był nowoczesna konstrukcja z przednim zawieszeniem telskopowym, tylnym zawieszeniem na wahaczu z dwoma teleskopami. Simson charakteryzujacy się dużymi nietypowymi kołami oraz zawieszeniem przednim na krótkim wahaczu pchanym resorowanym za pomoca klocków gumowych oraz zawieszeniem tylnym na podwójnym wahaczu amortyzowanym również klockiem gumowym umieszczonym wysoko pod siodłem. Niewykluczone ze stad wział się pomysł tylnego zawieszenia Rysia.
- Powstały motorower był konstrukcja nowoczesna i zaskakiwał nowatorskimi rozwiazaniami. Silnik został przystosowany do pózniejszego zwiekszenia pojemnosci do 70 ccm do czego jednak nigdy nie doszło.
- W roku 1958 wykonano 400 szt motorowerów, w 59 planowano 20 tys egz. Docelowo planowano produkcje 45 tys pojazdów w roku. W ciagu produkcji nie wprowadzano zasadniczo większych zmian konstrukcyjnych nie liczac drobnych zmian w skrzyni biegów, gazniku oraz nowej obudowy tylnej pozwalajacej obniżyc siodło o 50 mm kosztem skrzynki narzędziowej, dla ułatwienia wsiadania.
Eksportowa wersja Rys-Lux miała dodatkowe podwójne listwy po bokach oraz chromowane boki zbiornika.
- 15 maja 1963 roku na wniosek ówczesnego kierownika ZM Zakrzów Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego zdecydowało aby produkcja motorowerów przeniesć do Zakładów Rowerowych w Bydgoszczy skupiajac się wyłacznie na produkcji chłodziarek.
Silnik
- Typu SM01 lub SM01B dwusuwowy z przepłukiwaniem zwrotnym, jednocylindrowy, chłodzony powietrzem. Srednica cylindra 38 mm skok tłoka 44 mm, pojemnosć skokowa 49,8 ccm. Stopień sprężania 6,5. Moc maksymalna 1,6 KM (32 KM/l) przy 5600 obr/min. Cylinder zeliwny, glowica ze stopu lekkiego z dekompresorem sterowanym dzwignia przy kierownicy. Wal korbowy i stopa korbowodu lozyskowane tocznie. Rozrusznik nożny - pedały. Paliwo - mieszanka (1:20) z olejemLux10
Podobno "Rysie" z ostatniej serii produkcyjnej w roku 1963 wyposażano również w silniki S38
Gaznik
- Poziomy typu G12 z centralnym pływakiem o srednicy gardzieli 12 mm. Główna dysza paliwowa 0,55 mm. Filtr paliwa mokry siatkowy z przesłona rozruchowa.
Sprzęgło
- Mokre dwutarczowe z wkładkami korkowymi umieszczone na wale wejsciowym skrzyni biegów.
Skrzynia biegów
- Dwubiegowa, zblokowana z silnikiem. Zmana biegów lewa rękojescia kierownicy. Wskaznik właczonego biegu. Przełożenia całkowite: I-29,16, II-13,19. Przełożenia w skrzyni I-3,25, II-1,55. Smarowanie olejem LUX 10, zima LUX5.
Napęd:
- Łańcuchowy, od silnika do skrzyni biegów łańcuchem 3/8"x7,5, 36 ogniw, przełożenie 3,32, od skrzyni biegów do koła tylnego częsciowo osłoniętym łańcuchem ˝"x4,8 o 112 ogniwach, przełożenie 2,68
Podwozie:
- Rama otwarta rurowa spawana, grzbietowa. Głowna rura nosna o srednicy 50x2, pozostałe o srednicy 20x2. Zawieszenie koła przedniego teleskopowe bez tłumienia, o skoku 85 mm. Zawieszenie kola tylnego na podwójnym wahaczu ze sprezyna centralna i tarczowym amortyzatorem ciernym o regulowanym tłumieniu. Skok zawieszenia 80 mm. Błotnik przedni mocowany do dolnych nóg teleskopów, glebokotłoczony. Siodło pojedyncze z gumy piankowej pokrytej dermatoidem.
Koła:
- Niewymienne o srednicy obreczy 23". Ogumienie 2,125-23. Cisnienie powietrza przód 1,75, tył 2,25 bar.
Hamulce:
- Bębnowe sterowane mechanicznie. Bębny ze stopu lekkiego, żebrowane z wtopiona żeliwna wkładka. Srednica bębnów 97 mm szerokosć szczęk 20 mm.
Instalacja elektryczna:
- Jednoprzewodowa o napieciu 6V. Pradnica- iskrownik dwucewkowa o mocy 17W. Pradnica umieszczona na lewym czopie wału korbowego pod kołem magnesowym. Wyprzedzenie zapłonu 4,5 (34st.) przed ZZ. Rozwarcie styków przerywacza 0,5 +/-0,1 mm. Swieca zaplonowa M14x175. Odstep elektrod swiecy 0,5 mm. Lampa przednia dwuswiatłowa 15/15W, tylna 3W. Sygnał elektryczny pradu zmiennego.
Pojemnosci:
- Skrzynka biegów 0,75 l
- Zbiornik paliwa 5,75 l
Wskazniki:
- Prędkosć maksymalna: 60 km/h
- Prędkosć maksymalna użytkowa: 35 km/h
- Zdolnosć pokonywania wzniesień: 25%
- Stosunek mocy silnika do cieżaru 30 KM/T
Masy:
- Ciężar własny 52 kg
- Dopuszczlne obciażenie 137 kg
Podstawowe wymiary:
- Rozstaw osi 1234 mm.
- Długosć całkowita 1887mm, szerokosć 650 mm,
- wysokosć 1080mm.
- Wzniosłosc siodła 845 mm
Zużycie paliwa:
- 2,5 l/100 km przy 45 km/h
Stosowane barwy nadwozia:
- Wisniowa, szara, zielona
Wyposażenie:
- kpl narzędzi, pompka, instrukcja
|
| |
|
»
Strona główna
»
Forum Dyskusyjne
»
Galeria Zdjęć
»
Motorowery
»
Motocykle
»
Skutery
»
Teksty
»
Kontakt
|
